WYSTAW W PRZYGOTOWANIU | 15.02.2025 r.
W BLASKU.
Wystawa etykiet zapałczanych ze zbiorów Wojciecha Krzanowskiego
Etykiety zapałczane to nie tylko nośniki reklamy czy elementy użytkowe – to także unikatowe świadectwa epok, przemian społecznych i estetycznych. Wystawa „W Blasku”, prezentowana w Stajniach Książęcych w Pszczynie, to niezwykła okazja do zapoznania się z częścią jednej z najcenniejszych kolekcji filumenistycznych w Polsce.
Grafika użytkowa, propaganda, historia i rzemiosło artystyczne łączą się tutaj w opowieść o pasji Wojciecha Krzanowskiego, który przez dekady dokumentował zmieniający się świat na najmniejszych powierzchniach – etykietach zapałczanych.
Nowa wystawa czasowa w Stajniach Książęcych, prezentującą unikalną kolekcję etykiet zapałczanych Wojciecha Krzanowskiego. Ta imponująca kolekcja, gromadzona przez ponad 60 lat, zostanie udostępniona publiczności, aby ukazać bogactwo kilkuset tysięcy etykiet i opakowań zapałczanych z całego świata. Przekazana do Muzeum przez spadkobierców kolekcjonera, stanie się świadectwem kultury, historii i sztuki.
Na wystawie będzie można podziwiać różnorodne tematy i motywy zdobiące etykiety, które oddadzą ducha zarówno dawnych, jak i współczesnych czasów. Projekty etykiet zainspirowane wydarzeniami historycznymi, kulturą, życiem gospodarczym, polityką, przemysłem czy sztuką z pewnością przyciągną uwagę zwiedzających. Szczególne miejsce zajmą motywy fauny i flory, które urzekną bogactwem detali i artyzmem wykonania.
Szczególną część wystawy stanowią polskie etykiety pochodzące z okresu Państwowego Monopolu Zapałczanego, który został wprowadzony w Polsce w 1925 roku i obowiązywał przez wiele dekad. Były one nie tylko elementem codziennego użytku, ale także nośnikiem treści propagandowych, reklamowych i edukacyjnych.
Na ekspozycji zobaczyć można zarówno przedwojenne polskie etykiety, jak i powojenne opakowania, wzbogacone o hasła ideologiczne i charakterystyczne dla epoki symbole. To niezwykle interesujący zapis zmian zachodzących w kulturze wizualnej XX wieku.
Kolekcja Wojciecha Krzanowskiego składa się z krajowych i zagranicznych etykiet oraz pudełek zapałczanych. Niektóre eksponaty pochodzą z tak odległych krajów jak Chiny, Japonia, Sri Lanka, Indie, Izrael, Australia czy USA. Zbiór obejmuje etykiety i pudełka w różnorodnych formach, rozmiarach i kolorach, które były przechowywane w klaserach i segregatorach oznaczonych specjalnymi symbolami, najczęściej ułożonych w układzie rzeczowym (np. według wytwórni).
W kolekcji znajdują się również cenne etykiety z lat 20. XX wieku, produkowane przez zakłady Państwowego Monopolu Zapałczanego w Lipniku, Błoniu, Gdańsku, Sianowie, Częstochowie, Bystrzycy Kłodzkiej i Czechowicach-Dziedzicach. Jednym z najbardziej wyjątkowych eksponatów jest najmniejsze pudełko „liliput”, mieszczące 15-milimetrowe zapałeczki, oraz „gigant” – specjalnie wykonane pudełko zapałek, które Wojciech Krzanowski otrzymał od kolegów filumenistów z okazji swoich 65. urodzin, jako dowód uznania za wierność pasji kolekcjonerskiej.
Niepowtarzalna sztuka w miniaturze – rzeźby Anatola Karonia
W ramach wystawy gościnnie zaprezentowany zostanie wyjątkowy projekt Anatola Karonia, artysty, który jako jedyny na świecie tworzy rzeźby z pojedynczej zapałki. Jego kolekcja „Haiku3D” nawiązuje do japońskiej poezji haiku i jest przykładem niezwykłej precyzji oraz kunsztu rzeźbiarskiego.
Wojciech Krzanowski
1939–2022 urodził się w Krośnie, a studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie skierowały go na ścieżkę naukową. Przez ponad 40 lat pracował w Stacji Hydrobiologicznej Zakładu Biologii Wód Polskiej Akademii Nauk w Goczałkowicach, specjalizując się w badaniach nad zooplanktonem. Równolegle z pasją naukową rozwijał kolekcję etykiet i opakowań zapałczanych – filumenistykę, która stała się jego życiową pasją. Współpracował z Muzeum Filumenistycznym w Bystrzycy Kłodzkiej, gdzie został uhonorowany tytułem Honorowego Kustosza. Był jednym z najważniejszych i najbardziej cenionych kolekcjonerów w Polsce. Jego imponujący dorobek, będący świadectwem historii i sztuki użytkowej, został przekazany Muzeum Zamkowemu w Pszczynie.
Kurator wystawy: Magdalena Mikołajec
Wystawa dostępna:
sobota – niedziela
10.00 – 17.00 | wejście do 16.00
Wystawa będzie otwarta od soboty, 15.02.2025 w Stajniach Książęcych
wydarzenia towarzyszące: