Muzeum Zamkowe w Pszczynie

18 maja obchodzimy Międzynarodowy Dzień Muzeów ustanowiony w 1977 r.
przez Międzynarodową Radę Muzeów (ICOM) działającą przy UNESCO.

WWarto przy tej okazji nadmienić, że książę pszczyński Hans Heinrich XI von Hochberg udostępniał znajdujące się w jego kolekcji urządzenia naukowe South Kensington Museum w Londynie. Początki tej placówki, od 1899 r. znanej, jako Victoria & Albert Museum, sięgają Wystawy Światowej w 1851 r. W „Catalogue of the Special Loan Collection of Scientific Apparatus of the South Kensington Museum 1876” wymienione zostały następujące obiekty będące własnością księcia Hansa Heinricha von Pless z Książa [*]:

Dział 2. Geometria
I. Przyrządy używane do wykonywania rysunków geometrycznych

55. Duża kolekcja przyrządów matematycznych do wykonywania rysunków z zakresu geometrii oraz fortyfikacji, a także do celów wojskowych. Ta stara kolekcja, datowana na początek ubiegłego stulecia, wyróżnia się ze względu na doskonałe wykonanie i dobry stan zachowania przedmiotów.

Dział 3. Pomiary
XI.Miara czasu
523. Zegarek z osią bez spiralnej sprężyny; wykonany na Wschodzie w pierwszej połowie ubiegłego wieku, wskazujący miesiąc, dzień i godzinę za pomocą cyfr arabskich. (Godny uwagi ze względu na swój wiek i pochodzenie).

Dział 7. Światło
I.Dystrybutory
a. Soczewki
794. Zapalająca soczewka (Niemcy), wykonana prawdopodobnie przez hrabiego von Tschirnhausena
w XVIII w.

Dział 8. Ciepło
III. Termometry i pirometry
1076. Pirometr Musschenbroeka wykonany w I poł. XVII w., z pięcioma różnymi metalowymi prętami oraz autografem.

Aparat został skonstruowany na podstawie opisu i rysunku ze s. 12 oraz tablicy XXX dzieła Musschenbroeka „Tentamina Experimentorum Naturalium Captorum in Academia del Cimento”, Lugduni, 1731, Pars. II. Pisownia francuska na załączonej kartce papieru pochodzi z początku ubiegłego wieku. Będący w doskonałym
stanie instrument może być uznawany za jeden z najstarszych tego typu.

Dział 10. Elektryczność
V. Wyładowania
1383. Stare elektryczne jajo (początek ubiegłego wieku).
Znakomity wiek tego instrumentu wynika zarówno z tradycji, jak i stylu drewnianej ramy oraz elementów z mosiądzu. To z pewnością jedno z najstarszych urządzeń tego rodzaju. 

Dział 11. Astronomia
I.Pomiar
1758. Dwa astrolabia, z czterema podwójnymi przeziernikami.
1759. Astrolabium, z ruchomym zegarem słonecznym.
1776. Dwa kwadranty, z dwoma przeziernikami, stare.
1777. Kwadrant, do obserwacji wysokości słońca, stary.
1779. Małe półkole, z dwoma przeziernikami, do obserwacji wysokości słońca, stare. 

X. Rysunki
1896. Aparat do demonstrowania zmiany daty w trakcie podróży dookoła świata, z zachodu na wschód.
Aparat datowany jest na I ćwierć XVIII w.

Dział 13. Chemia

VII. Metalurgia

2415e. Urządzenia do testowania złota i srebra.
Wszystkie te obiekty datowane są na I ćwierć XVIII w.

Dział 14. Meteorologia

VI. Higrometria
2863. Higrometr z ketgutem, datowany na I ćwierć XVIII w.
Interesujący ze względu na swój wiek.

Dział 18. Biologia
I. Mikroskopy i aparaty poboczne
a. Mikroskopy o charakterze historycznym
3527. Stary mikroskop, 1705 r., wykonany przez J. Marshalla w Londynie, z siedmioma obiektywami, stołem na obiektywy, podstawą na obiekty z płytek z hebanu i kości słoniowej, dwojgiem kleszczy, igłą i ołowianą tulejką [korytkiem].

[*]. Poszczególnym pozycjom, oprócz informacji, że są własnością księcia Hansa Heinricha von Pless z Książa towarzyszy ponadto dopisek „The Breslau Committee” (w przypadku poz. 2863 „Breslau Sub-Committee”). Przy pozycjach 2683 oraz 3527 pojawia się także nazwisko profesora chemii z Wrocławia – Polecka, który był związany z Instytutem Farmaceutycznym Uniwersytetu.