Z dumą i radością dzielimy się wiadomością o uzyskaniu przez Muzeum Zamkowe tytułu laureata w konkursie „Zabytek zadbany” w kategorii specjalnej: za właściwe użytkowanie i stałą opiekę nad zabytkiem.
„Zabytek zadbany” to ogólnopolski konkurs Generalnego Konserwatora Zabytków, którego zamierzeniem jest promocja opieki nad zabytkami poprzez propagowanie najlepszych wzorców konserwacji, utrzymania i zagospodarowania zabytków.
Nagrody i wyróżnienia w konkursie „Zabytek zadbany” to symboliczne podziękowanie dla zarządców i właścicieli zabytków za ich wysiłek i troskę o zachowanie naszego dziedzictwa – powiedziała wiceminister kultury, Generalny Konserwator Zabytków prof. IH PAN Magdalena Gawin, ogłaszając wyniki konkursu.
W tym roku w konkursie wzięły udział 63 zabytki z całej Polski. Jury przyznało 6 nagród i 11 wyróżnień w pięciu kategoriach.
Muzeum Zamkowe w Pszczynie jest największą na Śląsku zachowaną w stanie nienaruszonym rezydencją arystokratyczną, wyróżniającą się autentycznością i wiernością w utrzymaniu dawnego wyglądu zabytkowych wnętrz z końca XIX w. i początku XX w. Wzniesiony w XV w. gotycki zamek obronny, wielokrotnie przebudowywany, ulegał przekształceniom, zachowując do czasów współczesnych pierwotną kompozycję przestrzenną.
Obecnie stopień zachowania zamku pszczyńskiego i najbliższego otoczenia odpowiada wyglądowi i układowi, który nadano mu podczas przebudowy w latach 70. XIX w. W czasie kompleksowej konserwacji budynku Muzeum w latach 2003–2007 przywrócono nie tylko jego pierwotny wygląd, ale również usunięto wszystkie wtórnie wprowadzone materiały. Usunięto blachę ocynkowaną z poszycia dachowego, przywrócono na całości krycie płytami z łupka naturalnego, poddano konserwacji lub zrekonstruowano metalowe dekoracje dachu oraz balustrady okienne. Zrekonstruowano drewniane żaluzje okienne, poddano konserwacji stolarkę okienną, drzwi zewnętrzne oraz dwie bramy sieni przejazdowej.
Usytuowany w północno-zachodnim narożniku Rynku zamek znakomicie wkomponowany jest w miejską architekturę Pszczyny. Przetrwał II wojnę światową wraz
z większością ruchomego wyposażenia.
W 1946 r. przekształcony w muzeum, stanowi przykład rezydencji zamieszkałej niegdyś przez europejską arystokrację, która w przeszłości miała wpływ nie tylko na losy Ziemi Śląskiej, ale także na wydarzenia związane z historią Polski i Europy. Największym atutem Muzeum są obecnie prezentowane autentyczne wnętrza z końca XIX oraz początku XX w. (zrekonstruowane na podstawie bogatego materiału ikonograficznego i zamkowego inwentarza z 1915 roku) wraz z zachowanymi licznie pamiątkami po książętach pszczyńskich. Zachowany w całości układ zamkowo-parkowy jest jedną z największych atrakcji turystycznych Górnego Śląska.
W momencie utworzenia placówki muzealnej, budynki zamku i inne wchodzące w skład kompleksu zamkowego znajdowały się w bardzo złym stanie technicznym ze względu na wieloletnie zaniedbania i dewastację po zakończeniu II wojny światowej.
W pierwszych latach istnienia Muzeum działalność poświęcona była głównie na ratowanie tego co pozostało z dawnego wyposażenia oraz do stworzenia w miarę dobrych warunków ich przechowywania. Stan techniczny budynków (zamek, Brama Wybrańców) i tarasów wymagał podjęcia ratowniczych prac remontowych (przeciekające dachy, osłabiona więźba, zawilgocone i zagrzybione ściany i mury, uszkodzona stolarka i drewniane stropy, brak ogrzewania centralnego itp.). Aż do końca lat 60. XX w. trwały intensywne, ale wyrywkowe prace remontowo-konserwatorskie, kiedy to przeprowadzono generalny remont i modernizację budynku oraz częściowo konserwację i restaurację wnętrz i wyposażenia (m.in. wykonano konserwację Sali Lustrzanej wraz z boazerią, sztukaterią, lustrami i złoceniami. Na potrzeby odbywających się tutaj wydarzeń muzycznych wykonano rekonstrukcję foteli (150 szt.) według zachowanego oryginału.
Dzięki prowadzonym na przestrzeni lat systematycznym pracom konserwatorskim budynek zamkowy zachowany jest w doskonałym stanie. Muzeum, swój znakomity wygląd zawdzięcza zakończonym już pracom konserwatorskim, ale przede wszystkim ścisłemu stosowaniu i przestrzeganiu zasad profilaktyki konserwatorskiej.
Przez prawie 75 lat istnienia Muzeum pszczyńskiego, początkowo przede wszystkim aby uchronić przed zniszczeniem, z biegiem lat przy pomocy coraz nowocześniejszych
i skuteczniejszych urządzeń i metod, pracownicy prowadzą stałe, codzienne działania w celu stworzenia i zachowania właściwych warunków przechowywania i udostępniania muzealiów oraz przestrzeni ekspozycyjnej.
Zabytek Zadbany
Szczegółowe informacje: www.nid.pl
