Stajnie Książęce w Pszczynie

Piętrowe stajnie zbudowano z cegły w latach 1866-1867 a powozownię w 1864 roku, Budynki zaprojektowane zostały w stylu neoromańskim. Na początku XX w. (lata 1904 – 1910) na wschód od powozowni zbudowano murowane garaże przeznaczone dla 9 samochodów oraz magazyn gospodarczy z kilkoma piwnicami. Obecnie budynki dawnych stajni, powozowni i garaży książęcych wymagają niezwłocznego podjęcia prac remontowych i renowacyjnych ze względu na ich bardzo zły stan zachowania wpływający nie tylko na mało estetyczny wygląd budowli, ale również zagrażający bezpieczeństwu. Realizacja projektu ma na celu przywrócenie dla obecnych i przyszłych pokoleń zdewastowanych zabytkowych budynków kompleksu stajni należącego do unikalnego w skali kraju i Europy Środkowej zespołu Zamku Książęcego w Pszczynie, przy jednoczesnym nadaniu rewitalizowanym budynkom funkcji umożliwiających wzbogacenie i podniesienie jakości oferty kulturalnej Muzeum Zamkowego w Pszczynie. Plan funkcjonalny rewitalizowanych budynków przedstawia się następująco:

I. BUDYNEK STAJNI.

1. Hala główna – parter (powierzchnia użytkowa: 637,5 m2).

Hala ta przeznaczona zostanie przede wszystkim do ekspozycji muzealnej stałej i czasowej. Ekspozycję stałą będą stanowiły eksponaty z dziedziny z szeroko pojętego łowiectwa i myślistwa /trofea, broń, przyrządy, pamiątki, itp./, dawne oporządzenie jeździeckie, eksponaty związane z dworem i ziemią pszczyńską, zbiory archeologiczne i etnograficzne, eksponaty dawnego sprzętu gospodarczego używanego w zamku, lapidarium, itp.

W boksach końskich eksponowane także będą wystawy czasowe z różnych dziedzin a także boksy te wykorzystywane będą okresowo na działalność targową związaną z zabytkami, ich ochroną czy turystyką.

2. Pomieszczenie dawnej siodlarni (masztalnia) i pomieszczenia przyległe (paszarnia, stróżówka) – parter, powierzchnia użytkowa: 396,9 m2).

 Pomieszczenie to przeznaczone będzie na:

• małą restaurację obsługującą także gości Muzeum o łącznej powierzchni 90,6 m2 (najemca wyłoniony zostanie w drodze przetargu publicznego),
• kasę i sklepik muzealny i ekspozycję wydawnictw i informatorów o aktualnej działalności Muzeum (pow. 50,2 m2), pom. socjalne przy kasie i WC (8,2m2),
• toalety (w tym dla osób niepełnosprawnych) – 34,4 m2, kotłownia (7,2 m2).

3. Pierwsze piętro – byłe pomieszczenia mieszkalne (powierzchnia użytkowa: 1042,8 m2).

 Pomieszczenia te przeznaczone zostaną na:

• otwarte pracownie konserwatorskie (udostępnione do zwiedzania),
• ogólno dostępną bibliotekę, czytelnię i pracownie naukowe,
• małą salę wykładową,
• ogólnodostępne pokoje gościnne dla gości Muzeum /wykonano trzy pokoje gościnne/,
• sanitariaty dla odwiedzających, w tym także dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich,
• pomieszczenie dozoru i ochrony,
• pomieszczenie socjalne i sanitariaty dla pracowników.

II. BUDYNEK WOZOWNI.

1.PARTER – powierzchnia użytkowa 256,5 m².

Planowana funkcja tego pomieszczenia to częściowe przywrócenie dawnego przeznaczenia, tzn. eksponowane tu będzie kolekcja zabytkowych pojazdów dworskich, powozów, wozów i sań, a także, w miarę pozyskiwania eksponatów, samochodów i innych pojazdów związanych z dworem pszczyńskim lub ziemią pszczyńską /w jej historycznych granicach/.

2. I PIĘTRO – jest to dawny skład paszy i innych materiałów, powierzchnia – 255 m2

Planowane jest wykorzystanie tego pomieszczenia jako Sali konferencyjnej do codziennej pracy muzealnej związanej z organizowaniem lekcji muzealnych dla dzieci i młodzieży oraz wykładów z szeroko pojętej dziedziny kultury i sztuki, jak również innych imprez związanych z działalnością Muzeum – różnego rodzaju spotkań naukowych, na sympozja i konferencje, szkolenia. Sala zostanie przygotowana do możliwości organizacji koncertów muzycznych, których charakter nie mieści się w ramach gatunków muzyki odpowiedniej tylko dla Zamku i Sali Lustrzanej.

III. BUDYNEK DAWNYCH GARAŻY.

Budynek ten (powierzchnia użytkowa: 321,1 m2) w całości przeznaczony zostanie na potrzeby muzealnych pracowni konserwatorskich, przede wszystkim dla pracowni konserwacji mebli, pracowni stolarskiej i pracowni konserwacji metalu. Pracownie zostaną otwarte dla zwiedzających, w tym uczniów na potrzeby lekcji muzealnych, w ramach specjalnie przygotowanych programów w trakcie, których będzie można zapoznać się z technikami konserwacji zabytków.

IV. BUDYNKI GOSPODARCZE /dawny młyn/.

Dwa budynki gospodarcze o powierzchni użytkowej 103,9 m2 przeznaczone są na cele ekspozycyjne o charakterze kameralnym, typu „galeria”. Prezentowane będą tu wystawy czasowe, tematyczne, fotografii, eksponatów własnych i wypożyczonych.

V. PROJEKT OTOCZENIA –drogi komunikacyjne, nawierzchnie.

 W ramach projektu przewiduje się wykonanie szlaków komunikacyjnych pomiędzy zespołem stajni, powozowni i garażami a zamkiem. Projekt obejmuje:

• trasę dojazdową dla samochodów wzdłuż elewacji północnej stajni, elewacji zachodniej powozowni z możliwością dojazdu do bramy w części zachodniej garaży,
• drogi o odpowiedniej wytrzymałości i odpowiednim układzie, według wytycznych Państwowej Straży Pożarnej, Policji i Pogotowia Ratunkowego,
• trakty piesze wzdłuż wszystkich elewacji kompleksu z możliwością obejścia budynków tak od strony północnej jak i południowej,
• miejsca parkingowe dla potrzeb Muzeum oraz miejsc ogólnodostępnych,
• zlikwidowanie wszystkich barier i utrudnień dla poruszania się osób, niepełnosprawnych pomiędzy zamkiem a kompleksem stajni,
• oświetlenie zewnętrzne,
• instalacja alarmowa i ochrony obiektów kompleksu i otoczenia.

Właścicielem wszystkich obiektów jak i gruntów będących przedmiotem projektu jest gmina Pszczyna. Za przygotowanie projektu do realizacji i jego wdrożenie w całości odpowiedzialna jest gmina Pszczyna.